Дээд боловсролын сургалтын байгууллагын хөгжил, тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтэд үзүүлэх үр нөлөөг үнэлэх асуудалд
Түлхүүр үгс :
Боловсролын чанар, эрэмбэлэх систем, гүйцэтгэлийн түлхүүр үзүүлэлтХураангуй
Улс үндэстний эдийн засаг, нийгэм, аж байдлыг тодорхойлогч хүчин зүйлийн нэг нь дээд боловсролын чанар бөгөөд тухайн үндэстний өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх чухал хэрэгсэл болдог. Монгол улс дэлхийн бусад улс орнуудын жишгээр боловсролыг, тэр дундаа дээд боловсролын чанарыг олон улсын стандартад ойртуулах, өрсөлдөх чадвартай их, дээд сургуулиуд бий болгох зорилгоор томоохон бодлого, төсөл, хөтөлбөрүүдийг боловсруулан хэрэгжүүлж байна.
“Монгол улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал-2030”-д дээд боловсролын салбарт дэвшүүлсэн “Монгол Улсын дөрвөөс доошгүй их сургуулийг Азийн шилдэг 100 их сургуулийн эгнээнд хүргэх” гэсэн зорилт дээд боловсролын салбарын хөгжлийн гол чиг баримжаа болж байна. Энэхүү судалгааны ажлын хүрээнд Монгол улсын Дээд Боловсролын Сургалтын Байгууллага (ДБСБ)-ууд хөгжлийн төлөвлөлт, хүрсэн үр дүнг үнэлэхэд шаардлагатай гүйцэтгэлийн түлхүүр үзүүлэлт (ГТҮ)-ийг тодорхойлох шаталсан загварыг боловсруулан, түүний тусламжтай үнэлгээнд ашиглах ГТҮ-ийг санал болгож байна.
Мөн судалгааны хүрээнд 2019 оноос эхлэн Олон улсын Times Higher Education (THE) их сургуулийн эрэмбэлэх системээс санал болгож байгаа тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтэд их, дээд сургуулиудын үзүүлэх үр нөлөөг үнэлэх аргачлал, шалгуур үзүүлэлтүүдийг судлан Монголын ДБСБ-уудын түвшинд хэрэглэх боломжийг судаллаа.
Эцэст нь ДБСБ-ын статистик өгөгдлийн санг бүрдүүлэн нэгдүгээрт ДБСБ-ын хөгжлийн хүрсэн түвшнийг ГТҮ-ээр үнэлэх, хоёрдугаарт THE эрэмбэлэх системээс гаргасан тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтэд их, дээд сургуулиудын үзүүлэх үр нөлөөг үнэлэх ГТҮ-ийг тус тус ашиглан веб суурьтай, нэгдсэн үнэлгээний системийг хэрхэн хөгжүүлэх хувилбарыг
дэвшүүлсэн болно.
Улс үндэстний эдийн засаг, нийгэм, аж байдлыг тодорхойлогч хүчин зүйлийн нэг нь дээд боловсролын чанар бөгөөд тухайн үндэстний өрсөлдөх чадварыг дээшлүүлэх чухал хэрэгсэл болдог. Монгол улс дэлхийн бусад улс орнуудын жишгээр боловсролыг, тэр дундаа дээд боловсролын чанарыг олон улсын стандартад ойртуулах, өрсөлдөх чадвартай их, дээд сургуулиуд бий болгох зорилгоор томоохон бодлого, төсөл, хөтөлбөрүүдийг боловсруулан хэрэгжүүлж байна.
“Монгол улсын тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлал-2030”-д дээд боловсролын салбарт дэвшүүлсэн “Монгол Улсын дөрвөөс доошгүй их сургуулийг Азийн шилдэг 100 их сургуулийн эгнээнд хүргэх” гэсэн зорилт дээд боловсролын салбарын хөгжлийн гол чиг баримжаа болж байна. Энэхүү судалгааны ажлын хүрээнд Монгол улсын Дээд Боловсролын Сургалтын Байгууллага (ДБСБ)-ууд хөгжлийн төлөвлөлт, хүрсэн үр дүнг үнэлэхэд шаардлагатай гүйцэтгэлийн түлхүүр үзүүлэлт (ГТҮ)-ийг тодорхойлох шаталсан загварыг боловсруулан, түүний тусламжтай үнэлгээнд ашиглах ГТҮ-ийг санал болгож байна.
Мөн судалгааны хүрээнд 2019 оноос эхлэн Олон улсын Times Higher Education (THE) их сургуулийн эрэмбэлэх системээс санал болгож байгаа тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтэд их, дээд сургуулиудын үзүүлэх үр нөлөөг үнэлэх аргачлал, шалгуур үзүүлэлтүүдийг судлан Монголын ДБСБ-уудын түвшинд хэрэглэх боломжийг судаллаа.
Эцэст нь ДБСБ-ын статистик өгөгдлийн санг бүрдүүлэн нэгдүгээрт ДБСБ-ын хөгжлийн хүрсэн түвшнийг ГТҮ-ээр үнэлэх, хоёрдугаарт THE эрэмбэлэх системээс гаргасан тогтвортой хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтэд их, дээд сургуулиудын үзүүлэх үр нөлөөг үнэлэх ГТҮ-ийг тус тус ашиглан веб суурьтай, нэгдсэн үнэлгээний системийг хэрхэн хөгжүүлэх хувилбарыг
дэвшүүлсэн болно.