Язгуурын онцлог шинжтэй сургалтын хөтөлбөр боловсруулах философи: Даяарчлалын чиг хандлага ба дотоодын онцлог байдлыг уялдуулах ойлголтын тухайд
DOI :
https://doi.org/10.56380/mjer.si.2024.07Түлхүүр үгс :
Endogenous curriculum , Development, Sociocultural aspect , Evidence-basedХураангуй
Өнгөрсөн дөчөөд жилийн хугацаанд буурай хөгжилтэй орнууд хөгжингүй, капиталист орнуудын сургалтын хөтөлбөрийг эрчимтэй хуулбарлаж, боловсролын материал, нөөцийн хомсдлоос үүдэн гадаадын загваруудыг хуулбарлан дуурайж боловсролын шинэчлэлээ хийж байсан талаар судлаачид шүүмжилж иржээ. Боловсролын нөөц, эх сурвалжийн дутмаг байдлаас гадна энэ чиглэлд мэргэшсэн хүний нөөцийн хомсдол ч үүнд хүчтэй нөлөөлсөн гэж үздэг. Түүнчлэн хөгжиж буй улс орнууд, хөгжингүй орнуудад хэрэгжүүлдэг боловсролын бодлогыг ямар нэг шүүлтүүргүйгээр авч хэрэгжүүлж байсан талаар судалгааны ажлуудад олонтаа дурдагдсаар иржээ.
Энэхүү өгүүлэл нь бусад улс, орны сургалтын хөтөлбөрийг импортлох буюу шууд авч хэрэглэх нь ямар аюултай талаар, хоёрдугаарт математик боловсрол дахь нийгэм-соёлын асуудлуудыг, гуравдугаарт тодорхой баримт, нотолгоонд суурилж сургалтын хөтөлбөр боловсруулах талаар, төгсгөлд нь дээр дурдсан эдгээр гурван чиглэлийг нэгтгэн язгуурын онцлог, шинжтэй сургалтын хөтөлбөр боловсруулах философийн талаар тайлбарлахыг зорьсон болно.
Энэ судалгааны хүрээнд өндөр эрэмбэтэй боловсрол судлалын 2 сэтгүүлд 1980-2020 оны хооронд хэвлэгдсэн 150 гаруй өгүүллийг сонгон авч шинжилгээ хийсэн. Эдгээр өгүүллүүдийг шинжлэхэд “тэгш байдал”, “хэл шинжлэл”, “этноматематик”, “даяарчлал” гэсэн үндсэн 4 түлхүүр үгийг тодорхойлсон.
Нийгэм-соёлын бүх бүрдүүлэгч хэсэг нь тэгш байдлын үүднээс тайлбарлагдах ба энэ нь боловсролын зорилгын хүрээнд яригдана. Өөрөөр хэлбэл, тэгш байдал нь төвд буюу боловсролын зорилгод тусна. Хэл шинжлэл нь суралцагч бүр эх хэл нь ямар байхаас үл хамааран математикийн ухаанд суралцах тэгш байдлыг бий болгоход боловсролын үүргийг гүйцэтгэнэ. Этноматематик нь тодорхой соёл дахь математик практикаар илрэх ба боловсролын агуулгатай шууд холбогдоно. Өөрөөр хэлбэл, этноматематик нь тухайн соёл дахь боловсролын агуулга гэж ойлгож болох ба боловсролын агуулга дахь тэгш байдлыг төлөөлнө. Харин даяарчлал нь нийгэм-соёлын бүхий л хэсэгт нөлөөлнө. Тэгэхээр эдгээр 4 хэсэг нь тэгш байдал дээр уулзах ба хоорондоо харилцан үйлчилж, нийгэм-соёлын шинж байдлыг бий болгох бөгөөд улмаар язгуурын онцлог, шинжтэй сургалтын хөтөлбөр боловсруулах боломж бүрдэнэ хэмээн үзэв.
Хандалтын Статистик
Ном зүй
Cai, J., & Howson, G. (2013). Toward an international mathematics curriculum. In: M. A. Clements, A. J. Bishop, C. Keitel, J. Kilpatrick, & F. K. S. Leung (Eds.), Third international handbook of mathematics education. 27: 949–974.
D’Ambrosio, U. (2016). An Overview of the History of Ethnomathematics. In M. Rosa, U. D’Ambrosio, D. C. Orey, L. Shirley et al. (Eds.), Current and Future Perspectives of Ethnomathematics as a Program (pp. 5-10). ICME-13 Topical Surveys, Berlin: Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-30120-4_2
Crossley, MW., & Watson, K. (2003). Comparative and International Research in Education: Globalisation, Context and Difference. Routledge Falmer.
Gerdes, P. (1986). On culture, mathematics and curriculum development in Mozambique, in:Mellin-Olsen, S. & Johnsen Hoines, M. (Eds.), Mathematics and Culture, a seminar report, Caspar Forlag, Radal, pp.15-42
Jacobsen, E.(1996). International Co-operation in mathematics education. In A. Bishop et al. (Eds.), International handbook of mathematics education (pp.1235-1256). Dordrecht: Kluwer.
Kusaka, S. (2021). Transition of Mozambique’s Primary Mathematics Intended Curriculum in the Post-Colonial Period: A Focus on Adaptation from an Exogenous Curriculum. Africa Education Review, 18(3–4), 25–40. https://doi.org/10.1080/18146627.2022.2150242
Kusaka, S. (2022). Research on Sociocultural Aspect of Mathematics Curriculum Development: A Case of Mozambique National Curriculum. Hiroshima University.
Reimers, F., & Chung, C. (Editors). (2016). Teaching and learning for the 21st century. Cambridge, MA: Harvard Education Press.
Sahlberg, Pasi. 2021. Finnish Lessons 3.0: What Can the World Learn from Educational Change in Finland. New York: Teachers College Press.
Steiner-Khamsi, G., & Waldow, F. (2018). PISA for scandalisation, PISA for projection: the use of international large-scale assessments in education policy making – an introduction. Globalisation, Societies and Education, 16(5), 557–565. https://doi.org/10.1080/14767724.2018.1531234
Tikly, LP., & Barrett, AM. (2013). Education quality and social justice in the South: Towards a conceptual framework. In L. Tikly, & A. Barrett (Eds.), Education Quality and Social Justice in the South: Challenges for policy, practice and research (pp. 11-24). Routledge.
